BRİCS VE DOLAR

Sn Cumhurbaşkanı, Rusyayı ziyaret ediyor. Gündemde  BRİCS var. 

Brics dolara alternatif yaratmak isteyen ülkelerin kurduğu ekonomik bir birlik.  Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika Cumhuriyetinden oluşuyor. Türkiye birliğe katılmak istiyor. 

1944 Bretton Woods Para Anlaşmasından beri DOLAR uluslararsı para birimi olarak kullanılıyor.  1972 yılında  DOLARIN ALTIN KARŞILIĞI kaldırıldı. 1972 den beri DOLAR karşılıksız kağıt paraya dönüştü. 

Dolar altına karşı sürekli değer kaybediyor. Kayıp çok yüksek. 1972 yılında altının onsu 35 dolar idi, bu gün altının onsu 2736 doları gördü. Demek ki, dolar altına karşı, 1972 den bu güne 78 misli değer kaybetmiş.

Sürekli değer kaybeden DOLARIN uluslararsı geçerli para olması tartışılıyor. 

En çok rahatsız olan ülke Çin. Zira ÇİN, yüksek oranda dolar rezervi tutuyor. Dolar değer kaybettiği zaman zarar ediyor.

2012 yılında ÇİN Devlet Başkanı “Ulusal paralar, ulusal para politikasından etkileniyor. Değeri sabit kalan uluslararsı bir paraya ihtiyaç var” dedi, ortalık karıştı.

Çinin sesini kesmek gerekiyordu.  Çünkü, BRİCS adı altındaki ekonomik birlikte, en güçlü ekonomi ÇİNE ait idi. Brics içerisinden  Çini çektiniz mi, geriye kalanların ulusal hasıla toplamları anlam ifade etmiyor. Örneğin Rusya. Rusyanın milli geliri 1,8 trilyon dolar. Almanyanın milli geliri 4,5 trilyon dolar. Yarısı kadar yok.

Çini ikna etmek için, 2016 yılında, Çin parası Renminbi  SDR sepetine alındı. Bu tarihten beri ÇİN ikili oynuyor. Brics üyesi ama, Dolardan  taraf oluyor. Geçen yıl, Brics toplantısında BRİCS adı altında para basılmasına yönelik teklife ilk karşı koyan ÇİN olmuştur.

Rusya boşuna uğraşıyor. Çünkü, Rus ekonomisi üretken değil. Kaynak zengini olmanın avantajı, para birimi kurmaya ve yaşatmaya yetmiyor.

Şahsi kanaatim şudur. Gelecekte, SDR dünya parasına dönüşecek. Başka çare yok. Uluslararası toplum, metre gibi, değeri değişmeyen bir paraya ihtiyaç duyuyor.

SDR nedir?

Özel çekme hakları adı altında 1972 yılında yaratılmış bir para sepetidir. İngilizce (Special Driving Right)  ifadesinin baş harflerinden oluşuyor. 

Para sepetinin içerisinde DOLAR-EURO- YEN-POUND VE RENMİNBİ var. 

Para sepetine dahil olan ülke ekonomilerinin toplamı, dünya ekonomisinin yüzde 90 dan fazlasını oluşturuyor.

Bu nedenle, BRİCS  içerisinden ÇİN çıkarıldığı zaman geride fazla bir güç kalmıyor.  Çini ikna etmeye,  SDR nin dünya parası olması yetiyor.

Şimdilik SDR ler,  Devletler arasında geçerli bir para. Özel sektöre inmedi. Yumuşak iniş ile doların yerine geçmesi mümkün. 

Dolar ne olacak sorusuna cevabı, SDR sepeti veriyor. 

Sepet içindeki paralar, ulusal para hüviyetinde geçerliliğini sürdürüyor. Benzer durum dolar için de geçerli olacaktır. DOLAR Amerikan ulusal  parası olarak yaşamaya devam edecektir.

Şinasi KARA