EŞEK OLMA AMA EŞEKTEN DERS AL

Necdet Topçuoğlu 

Her ne kadar insanoğlu türlü akılsızlıkları “eşşeklikle” nitelendirse de en güzel gözlere sahip bu sevimli hayvan, yerine göre çoğu insandan daha akıllıdır… Örneğin, “Eşek, iyi bir yol mühendisidir. Yokuşları en fazla %7 eğimle ve kısa mesafelerde virajlar alarak çıkar.” İnanmayanlar topoğrafik aletle ölçüm yaptırmışlar, “Sonuç şaşırtıcı, yani eğim  %7“.

Çok bilinen bir Anadolu fıkrası vardır.
1950’li yıllarda Türkiye'ye Amerika'lı mühendisler gelmişler. Bir kısım mühendislik çalışmalarına rehberlik ediyorlarmış. O tarihlrde yol güzergâhını belirleyecek alet ve ekipman yokmuş. Karayolları mühendisleri eşeği yokuşa sürerler, arkasından elemanlar şeritmetre çeker ve eşeğin ayak izlerine kazık çakıp istikamet belirlerlermiş. 

Bunu gören Amerika'lı mühendis, sebebini kavrayamamış ve sormuş:
– Sizinkiler ne yapıyorlar böyle?
– Rampada yolun güzergâhını belirliyorlar.
– Nasıl yani, anlayamadım?
– Eşek %7 eğimin üstüne çıkmaz, biz de eşeğin izinde kazık çakıp rampada yol güzergâhı belirliyoruz demişler.
Amerikalı katılarak gülmeye başlamış. Gülmesi yatışınca da sormuş:
– Peki, eşek bulamayınca ne yapıyorsunuz?
Yetkili cevap vermiş:
– Amerika’dan mühendis getirtiyoruz demiş.

Eşek iyi bir kılavuzdur. Gittiği bir yolu asla unutmaz ve o yoldan şaşmaz. Bu nedenle, deve veya katır kervanlarının önüne daha önce bu yoldan gitmiş bir eşek, kılavuz olarak konulmaktadır.

Evet, eşek akıllıdır. Düştüğü çamura bir daha, asla düşmez. “Eşşek bir defa çamura düşer!” deyimi buradan gelmektedir. Biz eşek miyiz diye düşünüyorum. Genel olarak değerlendirirsek o kadar bile olamamışız. Çünkü çamurdan çıkamıyoruz. Vatandaşımız da, siyasetçimiz de aynı durumdadır.

Mayın eşeklerini daha önce yazmıştım. Denetim yaptığım yıllarda sınır bölgelerinde çok bulundum. Kaçakçılık o bölgelerde ekmek teknesidir. Ancak o yıllarda sınırlar, mayınlar sebebiyle ölüm kusuyordu. Kaçakçılar mayınlı araziye eşek gönderirler, ayak izlerini işaretleyerek, güvenli bir geçiş yolu oluştururlardı. Bu eşeklere "mayın eşekleri" denilmektedir.

Son yılların siyasi kadrolarına bakıyorum, tarihten hiç ders almıyorlar. Yüzlerce yıl önce hangi hatalar yapılmışsa  aynı  hatalar halen yapılmaktadır. Tarihin tekrar etmemesi için ille de eşek olmak gerekmez. Bari eşeklerin iyi özelliklerinden ders alsınlar. Bizimkiler kötü özelliklerinden ders almaktadırlar.
Tanrı eşeklerin gözlerini dört ayaklarını da görebilecek şekilde yaratmıştır. Burnunun ucunu göremeyenlere ibret olsun.

(04, Mayıs, 2024-Ordu)