*Tarımsal üretimin önemi*

Osmanlı'da Timar sistemi öşür üzerine kuruluydu.
Timar sisteminde üretilen mahsul üzerinden % 10 oranında (öşür) mahsül alınıyordu.
Para ile tahsil edilmeyen bu vergi sistemi, nakit para ile tahsil edilen sistemden daha güvenliydi.
Öşür karşılığında halk ömür boyu o (müstakil) konutta hak sahibiydi.
Babadan oğula geçmeyen bu mülkiyet yapısı (şu anda Çin'de uygulanıyor) özellikle belirli bir kesimin, parası olanın toprak sahibi olmasının önüne geçiyordu.
***
Timar sistemi bozulunca topraklar mültezimlere geçti. (1700' lü yıllar)
Mültezim : Belirli bir bedel karşılığında vergiyi tahsil edenler.
Mültezimlere ayrıca eyaletlerdeki toprakları açık artırma ile verme hakkı da verildi.
Bu sistem bir çok yanlışı getirdi.
Haksız yere ihale alanlar, ihaleyi alanların verdiği paraların hazineye aktarılmaması vs.
Mültezimler ayrıca tefecilik gibi yollarla halkın mahsüllerinede el koydu.
Ağalık sisteminin temelini oluşturan "Mültezim" sistemi Tanzimat fermanı ile kaldırılmıştır( 1839).
Tımar sisteminin bozulması Osmanlı'nın çöküşünü hızlandırmıştır.
***
Osmanlı'da mülkiyetin devlete ait olduğu sistemde vatandaş bir nev'i kiracıydı.
Bankacılık sistemine borçlanarak ipotek altında bir ömür yaşamaktansa, iyi paylaşılmış bir kiracılık sistemi daha adil değil midir?
Osmanlı'da evsizlik diye bir sorun yoktu. Şehirlerde yoğunlaştırılmış bir ekonomik düzen ve buna bağlı kapitalist bir sistem yoktu.
Osmanlı zengin sınıfın artmasına, yükselmesine müsaade etmedi, tarımsal alanda da küçük üreticiyi destekleme politikaları vardı.
Murat Yılmaz