Ağaçkakanlar ormanlarımız için neden çok önemli?

Bu yazımızda sizlere ormanın mimarı ve ustası diyebileceğimiz bir adayı sunuyoruz. Ağaçkakanlar ..
Neredeyse hiçbir hayvan ormanda ağaçkakanlardan daha fazla faydalı işi yapmaz. Çünkü ormanlarımızı şekillendirmeye aktif olarak yardımcı olmak, onu daha çeşitli ve istikrarlı hale getirmek için her gün ellerinden gelenin en iyisini yapan özel hayvan türüdür ağaçkakanlar.
“Tak-tak” ormanlarda yankı yapan hızlı ve karakteristik davul çalma sesini kim çıkartıyor?
Tabii ki, bu bir ağaçkakan. “Dinle, işte buradayım” diyerek ormancıya haber verir. Ormanlarımızda yaşlı veya dikili ölü bir ağaç varsa, ağaçkakanlar tarafından mutlaka ziyaret edilir. Uzun gagasıyla kabuk ve yarıklardaki böcek ve larvalar ile beslenirler.
Ülkemizin ormanlık alanlarında 8'i yerli ve biri göçmen statüde olan toplam 9 ağaçkakan türü yaşamaktadır. Bunların hemen hemen hepsi çoğu yaşlı, kaba ağaçlar ve birçok ölü odun bulunan ormanları tercih ediyor, Zira yaşamları ormandaki diğer birçok hayvan gibi, ölü odunlara dayanır. Çünkü bunlar onlara hem yiyecek hem de konaklama imkânı sunar. Ölü ağaçların odunu genellikle mantarların tahrip olmasıyla yumuşatılmıştır.
Böylece ağaçkakanlar için yuva inşaatı daha kolaydır. Araştırmalar, yaşlı ağaçların ve yeterli ölü odunun ağaçkakanlar için ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Ormanlık alanda hektar başına en az 15-20 metreküp dikili kuru ağaç olmalıdır.
Tüm ağaçkakan türleri, 4915 sayılı Yasa kapsamında özel veya katı bir koruma statüsüne sahiptir. Ancak yasal bir dayanak olmasa bile, onları ormanlarımızda korumak ve tanıtmak orman yönetimlerinin çıkar meselesi olmalıdır.
Ağaçkakanın tüm özelliklerinden en göze çarpanı, her türlü ağaç işçiliğinde mükemmel bir şekilde uzmanlaşmış olmasıdır. Bunu yaparken gagasının alabildiği kadar yontuyor, vuruyor, yontuyor ve davul çalıyor.
Gagasını günde 12.000 defa oduna vuruyor. Kafatası her seferinde 25 km/sa hıza kadar oduna çarpıyor. Ve vücudu, evrimin anatomik bir şaheseri olduğu için, ondan başı ağrımıyor bile. Bu kapsamlı ahşap işçiliği, ağaçkakanın tüm yaşam biçimini olan beslenmesini iletişimini ve üremesini belirler.
Peki ağaçkakanlar orman için ne yapar?
Ormanın ekolojisinde anahtar türler vardır. Anahtar türler, ormanda özellikle önemli (anahtar) bir rol oynar. Çünkü bunların varlığı, ormanda çok sayıda başka hayvan türünün de bulunup bulunamayacağını belirler.
Aynı zamanda, anahtar türler de ormanlarımızın durumunun önemli bir göstergesidir. Kalıcı olarak mevcutlarsa, ormanın doğaya yakın bir durumda olduğu varsayılabilir. Ormanın geri kalan biyoçeşitliliğinin, anahtar türlerin varlığında neredeyse kendiliğinden geliştiği de varsayılabilir. Ağaçkakanlar tam da böyle önemli bir türdür.
Ağaçkakanlar,diğer hayvan türleri için aktif olarak üreme, yetiştirme ve barınma alanları açtığından, ormandaki kilit tür rolünü üstlenir. Yani ağaçkakanların ormanda sosyal konutlar inşa etmek için yorulmadan çalıştığını söyleyebilirsiniz.
Çünkü ağaçkakanlar sonsuza kadar kendi inşa ettiği ağaç kovuklarında yaşamıyor.Gelecek yıl mutlu bir şekilde taşınacak ve yavrularını büyütmek için yeni bir ağaç ev (kovuk) yapacak.
Sonunda, ormandaki çok sayıda başka hayvan türü, geride bırakılan veya yarım bırakılan birçok ağaç kovuğundan yararlanır. Kuşlar, memeliler ve böcekler dahil. Kuşlar arasında, örneğin, büyük ve kömür baştankarası, orman güvercini ve baykuş türleri olan cüce baykuş, alaca baykuş ve orman baykuşu gibi kovukları kullananlar vardır.
Memelilerden orman faresi, fındık faresi, ağaç sansarı, çeşitli yarasa türleri ve sincaplar terk edilmiş bu yapıları kullanır. Böcekler arasında, örneğin, birçok bitkinin tozlaşması için gerekli olan yabani arılar ve eşek arıları vardır. Ağaçkakanlar olmasaydı, birçoğunun ormanda önemli bir yaşama şansı olmayacak tüm türler!
Ağaçkakanların bir başka özelliği de, bir böcekçil olarak kıllarla kaplı çok uzun, yapışkan bir dile sahip olmasıdır. Böcekleri ve larvalarını ahşabın derinliklerinden çıkarmak için onu bir zıpkın gibi kullanıyor. Bu tür gizli böcekler, diğer birçok orman sakininden gizli kalır, çünkü yalnızca ağaçkakanlar bu mükemmel adaptasyona sahiptir. Ve öncelikle böceklerle beslendiği için ormanınızdaki ekolojik dengenin korunmasında önemli bir rol oynar.
Ağaçkakanlar kabuk böceğinin doğal düşmanlarıdır.Orman yönetimleri ve ormanları için bu harika bir hizmettir.Çünkü ağaçkakanın yaşamı boyunca teşvik ettiği birçok tür olmadan, ağaca zarar veren böceklerin kitlesel üremesi çok daha muhtemel ve kontrolsüzdür.
Bilimsel çalışmalar, örneğin tek bir ağaçkakanın yılda 670.000 kabuk böceği yediğini göstermektedir. Ayrıca dolaylı olarak öldürdüğü çok sayıda kabuk böceği de vardır. Ağaçların kabuklarını kopararak onları üreme materyallerinden mahrum bırakır, larvaları kuraklığa veya diğer olumsuz çevre koşullarına maruz bırakır veya yumurtalarının mantarlanmasını sağlar.
Sonuç olarak, kabuk böceğinin birçok yumurtası ve larvası da ölür. Hazırlık çalışması nedeniyle, çok sayıda başka kuş türü böceğin pençesine düşer ve böylece üremesine karşı mücadeleye de yardımcı olur.
Ağaçkakanlar geniş alanlarda yaşadığı için mümkün olan en geniş ormanlık alanların büyümesi teşvik edilirse mutlu olur. Belki onları doğaya yakın silvikültür konusunda heyecanlandırabilir ve benzer önlemleri çevrenizdeki ormanlarımızda gerçekleştirebiliriz.
Ağaçkakan ve diğer birçok bitki ve hayvan üzerindeki olumlu etki, bir çırpıda katlanarak artacaktır!
Bu genellikle yukarıda belirtilen küçük yapılara sahip yaşlı ağaçlar anlamına gelir. Eğer tek tek ağaçların yaşlanmasına ve onları korumasına izin verirsek, ormanlardaki yaşam alanlarının veya biyotop ağaçlarının korunması için önemli bir çalışma yapmış oluruz.
Canlı ağaçların kabuğunda mantar görürsek,etkilenen ağacın zaten odun çürümesi nedeniyle içeriden ayrıştığını varsayabiliriz. Bu tür ağaçlar, özellikle ağaçkakanlar arasında popüler olduklarından, geleceğin önemli yuva yapılan ağaçlarıdır.
Halihazırdaki odun çürümesi nedeniyle, bu ağaçlardan elde edilen tomruk satışından önemli bir getiri elde edemeyiz.Bu nedenle, bu tür ağaçları doğrudan ormanda bırakmak en iyisidir. Bu tür ağaçları kesersek ve ancak o zaman çürümüş olduklarını anlarız ki , o zaman özellikle büyük potansiyele sahip gelecekteki bir habitat ağacı kaybolur.
Orman ekosisteminin en önemli faunası ağaçkakanlardır. Bu yüzden ağaçkakansız ağaç toplulukları orman değildir!
Ağaçkakanların faydaları buraya kadar çok yönlü gibi görünse bile, ağaçkakanlar ve ormanın diğer canlıları arasındaki ekolojik etkileşimleri ve bunların ormanlarımız üzerindeki olumlu etkilerini henüz tam olarak yazmadık.
Sonuçta, orman ekosistemindeki her şey büyüleyici bir şekilde birbirine bağlıdır. Umarım şimdiden bir ilk fikir edinmişsinizdir.