Hibrit ile GDO aynı şeymidir?
Hibrit ile GDO aynı şey değildir. Gdo: Bir canlının, bitki veya hayvanın genetik özelliklerine müdahale edilmesi, bazı özelliklerin çıkarılıp, bazılarının eklenmesi demektir. Örneğin; Bir domatese soğuğa dayanıklı olsun diye Somon balığı genlerinden uygun olanının transfer edilmesini genetik müdahale, gdo olarak dile getirebiliriz.
Peki GDO masum mudur? Genetiği değiştirilmiş organizmalar ile beslenen farelerde farklı tümörlerin geliştiği kanser oranlarının arttığına dair yayınlar mevcuttur.Yine GDO’lu gıdaların zararları ile ilgili onlarca çalışma vardır. Türkiye'de GDO'lu (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar) ürünlerin üretimi ve tüketimi yasaktır. Ancak GDO'lu ürünlerin hayvan yemi olarak kullanılması, ithal edilmesi serbesttir. Dolaylı olarak biz insanlarda bu hayvanların etlerini, sütünü, yumurtasını tüketerek GDO’ lu gıdaları bünyemize almış oluyoruz. Uzun vadede bu gıdaları tüketen insanların veya hayvanların hangi hastalıklara maruz kalacağını bilmiyoruz.
Sürekli karıştırılan hibrit tohumlar ile gdo farklı konulardır. Hibrit tohum nedir? Hibrit tohum aynı türden bir bitkinin farklı çeşitlerinin (mesela ayaş domatesi ile pembe domates) sürekli çarprazlanması sonrasında saf olarak ana ve baba hatlar elde edilir. ( Bu çalışma bazen 5-10 yılı bulabilir) Bu saf ana ve babadan gelen hatların tekrar melezlenmesi sonrasında hibrit tohumlar ortaya çıkar. Neden Hibrit tohumlar kullanılıyor ?
Hibrit türleri üreten firmaların iddiası şudur; daha fazla verim, daha fazla dayanıklılık, lezzet vs. Örneğin daha kırmızı domates, kalın kabuklu veya ince kabuklu domates. Kaldı ki, hibrit tohumlardan elde edilen mahsüller lezzetli değildir. Artık çocukluğumuzda, gençlik yıllarımızda tükettiğimiz domateslerin tadını alabiliyor muyuz ? Elbette hayır. Hibrit tohum demek döviz kaybı demektir, hibrit tohum demek aşırı su kullanımı, gübre ve ilaç kullanımı demektir, bu tohumları üreten firmaların aynı zamanda ilaç firmaları bulunmaktadır.
Bir firmanın hem tarım ilacı, hem beşeri ilaç, hemde tohumu üretmesi nasıl bir düzendir, nasıl bir yapılanmadır ? Hibrit tohumlara neden karşı çıkılıyor? Çünkü hibrit tohum demek, doğanın, yaratıcının insanlığa ve canlılara bahşettiği doğal bir ürünün üzerinde firmaların hakkı olması, tekeli olması demektir. Bir canlı üzerinde bir şirketin hakkı olabilir mi, hibrit tohumlar ile onun alım satım hakkının, patentlenmesinin bir şirketin yetkisine, insafına bırakılması söz konusudur.
Tohumu üreten firma, ben artık şu ülkeye tohum göndermeyeceğim veya satış yapmayacağım dediği zaman insanoğlu gıdasını nasıl temin edecek, nasıl üretecektir, bundan dolayı tohumların sahibinin insanlık olduğunu ve yine onu kullanıp, tüketme özgürlüğünün insanoğlunun elinde olması gerektiğine inanıyoruz. Bazı ülkelerde atalık ve yerli tohumların kullanımı, dikimi tamamen yasaktır, sadece ve sadece patenti alınmış tohumların dikilmesi serbesttir.
Eğer çiftçi kendi tohumunu dikecek olsa, hibrit tohum firması hemen çiftçiye dava açarak , patetentli tohumlarının, yerli tohumlar yüzünden bozulduğunu iddia etmekte ve davaları kazanmaktadır. Amerikada bu yüzden mağdur olmuş binlerce üretici vardır.
Ülkemizde yerel tohumlar, sertifikalı veya sertifikasız ekimi serbesttir. Mümkün olduğu kadar kendi ürettiğimiz gıdaları tüketelim, az ama kaliteli, temiz gıda tüketelim.
Güvendiğimiz üreticilerden ürünler alalım, gıda toplulukları kuralım, aracıları mümkün olduğu kadar aradan çıkaralım, hem üretici kazansın hem tüketici kazansın. Yerel tohumları ekelim, dikelim, çoğaltalım, dağıtalım.